«Feudalismoaren kontra orokorrean zuzendutako eraso guztiak (...) heresia
teologikoak izan behar zuten»
FRIEDRICH ENGELS:
“
|
Erdi Aroa oinarri
primitibo batetik garatu zen. Antzinako
zibilizazioa, filosofia, politika eta jurisprudentzia zaharrak deuseztatu
zituen den-dena hasieratik bertatik hasteko. Birrindutako mundu zaharretik
kristautasuna eta zibilizazio osoa galduriko hiri erdi-suntsitu batzuk
baino ez zituen hartu. Ondorioz, garapenaren garai goiztiar guztietan gertatzen
den bezala, apaizek hartu zuten hezkuntza intelektualaren monopolioa, eta
hezkuntzak berak izaera teologikoa izan zuen nagusiki. Apaizen eskutan, politika
eta jurisprudentzia, bertze zientzia guztiak bezala, teologiaren adarrak baino
ez ziren, eta bere printzipio nagusiak ezarri zitzaien. Elizaren dogmak,
aldi berean, axioma politikoak bilakatu ziren, eta Bibliaren testuak tribunal
guztietan lege bihurtu ziren.
[...]
Bistan
da, egoera horretan, feudalismoaren kontra orokorrean zuzendutako eraso
guztiak, eta lehenik-eta-behin, Elizaren aurkako erasoak, doktrina iraultzaile
guztiak —sozialak eta politikoak—, bere horretan, nagusiki eta aldi berean, heresia
teologikoak izan behar zutela. Indarrean ziren harreman sozialak erasotzeko
beren santutasun kutsua ezeztatu behar zen.
Feudalismoaren
aurkako oposizio iraultzailea Erdi Aro osoan agertzen da. Garaiaren arabera
mistizismoaren, ageriko heresiaren edo altxamendu armatuaren forma hartzen du.
—Friedrich ENGELS: La guerra campesina
en Alemania (Alemaniako nekazarien gerra) [1850].