Engels etiketadun mezuak erakusten. Erakutsi mezu guztiak
Engels etiketadun mezuak erakusten. Erakutsi mezu guztiak

ostirala

Marx eta Engels: “Nagusi den klasearen ideiak dira garai bakoitzeko ideia nagusiak”

 


“Nagusi den klasearen ideiak dira garai bakoitzeko ideia nagusiak, hau da, gizartearen indar material nagusia osatzen duen klasea da aldi berean haren indar intelektual nagusia. Produkzio materialeko indarrak bere esku dituen klaseak, aldi berean, adimen-produkzioko baliabideen kontrola du. Beraz, oro har, adimen produkzioko baliabideak ez dituztenen ideiak haren mende daude”

–Karl Marx eta Friedrich Engels ; ‘The German Ideology’ (1846)

(itzulpena: J. I. Abrisketa)

larunbata

Engels, independentziaren alde: “Ezin du askatasunik izan beste herri batzuk zapaltzen dituen herriak"



Geurea bezala, Polonia herri menperatu eta zatitu bat izan zen; komunistek —Marxek eta Engelsek lehenengo, alderdi boltxebikeak ondotik— Poloniaren askatasuna defenditu zuten. Hona hemen Engelsek Poloniaren independentziaren alde erran zuen gauzetako bat. Analogia paregabea gaur egungo egoerarako!

ENGELS, INDEPENDENTZIAREN ALDE
Friedrich Engels: “Ezin du askatasunik izan beste herri batzuk zapaltzen dituen herriak. Azken batean, beste herri horiek zanpatzeko erabiltzen duen indarra beti etortzen zaio kontra. Errusiar soldaduak Polonian mantentzen diren bitartean, Errusiako herriak ezin du bere burua askatu ez politikoki, ezta sozialki ere. Baina, Errusiak gaur egun duen garapen-maila kontutan hartuz, bistan da Errusiak Polonia galtzen duen momentuan, Errusiako mugimendu [iraultzaileak] boterean den erregimena uzkailtzeko indar nahikoa izango duela. Poloniako independentzia eta Errusiako iraultza elkar baldintzaturik daude.”
—F. Engels, A Polish proclamation; 1874 .
 

Engels: “Un pueblo que oprime a otros no puede emanciparse. El poder que necesita para oprimir a los demás es en última instancia siempre utilizado contra sí mismo. Mientras haya soldados rusos en Polonia, el pueblo ruso no puede liberarse política o socialmente. En el estado de desarrollo actual en Rusia, sin embargo, es indiscutible que el día que Rusia pierda Polonia, el movimiento se hará lo suficientemente fuerte en Rusia misma para derribar el orden existente. La independencia de Polonia y la revolución en Rusia se implican entre sí. Mientras tanto, la independencia y la revolución polacas en Rusia -que está mucho más cerca de lo que parece en la superficie, dada la completa catástrofe social, política y financiera y la corrupción que impregna toda la Rusia oficial- significan para los trabajadores alemanes que la burguesía, los gobiernos, en definitiva, la reacción en Alemania, serán reducidos a sus propias fuerzas, fuerzas que, con el tiempo, superaremos. —(“Refugee Literature I. A polish proclamation”, Engels, 1874-1875)


osteguna

Engels et la libération des femmes

Exèrcit Popular d'Alliberament



il apparaît que l'émancipation de la femme, son égalité de condition avec l'homme est et demeure impossible tant que la femme restera exclue du travail social productif et qu'elle devra se borner au travail privé domestique. Pour que l'émancipation de la femme devienne réalisable, il faut d'abord que la femme puisse participer à la production sur une large échelle sociale et que le travail domestique ne l'occupe plus que dans une mesure insignifiante. Et cela n'est devenu possible qu'avec la grande industrie moderne qui non seulement admet sur une grande échelle le travail des femmes, mais aussi le requiert formellement et tend de plus en plus à faire du travail domestique privé une industrie publique.

Engels: L'origine de la famille, de la propriété privée et de l'Etat

astelehena

Friedrich Engels materialismoaren inguruan



Darwinek natura organikoaren garapen-legea aurkitu zuen bezala, Marxek giza historiaren garapen-legea aurkitu zuen. Orain arte, gauza sinple bat sastraka ideologikoek ezkutaturik zuten: gizakiek (deus baino lehenago) jatea, edatea, aterpea bilatzea eta janztea premiazkoagoa dutela politika, zientzia, artea, erlijioa eta abar baino; eta, ondorioz, bizitzeko behar diren berehalako bitarteko materialen ekoizpena (eta, beraz, herri jakin baten edo garai jakin baten garapen ekonomikoaren maila) herri jakin horretan garaturiko instituzio estatalen, kontzepzio juridikoen, artearen eta baita erlijioari buruzko ideien oinarria dela, eta, hortaz, halaxe ulertuak izan behar dira, eta ez alderantziz, ordura arte egin bezala.

Friedrich ENGELS Karl Marxen hilobiaren aitzinean; 1883ko martxoa

larunbata

Engels: "Elizaren dogmak axioma politiko bilakatu ziren"


«Feudalismoaren kontra orokorrean zuzendutako eraso guztiak (...) heresia teologikoak izan behar zuten»


 

FRIEDRICH ENGELS:


Erdi Aroa oinarri primitibo batetik garatu zen. Antzinako zibilizazioa, filosofia, politika eta jurisprudentzia zaharrak deuseztatu zituen den-dena hasieratik bertatik hasteko. Birrindutako mundu zaharretik kristautasuna eta zibilizazio osoa galduriko hiri erdi-suntsitu batzuk baino ez zituen hartu. Ondorioz, garapenaren garai goiztiar guztietan gertatzen den bezala, apaizek hartu zuten hezkuntza intelektualaren monopolioa, eta hezkuntzak berak izaera teologikoa izan zuen nagusiki. Apaizen eskutan, politika eta jurisprudentzia, bertze zientzia guztiak bezala, teologiaren adarrak baino ez ziren, eta bere printzipio nagusiak ezarri zitzaien. Elizaren dogmak, aldi berean, axioma politikoak bilakatu ziren, eta Bibliaren testuak tribunal guztietan lege bihurtu ziren.

[...]

Bistan da, egoera horretan, feudalismoaren kontra orokorrean zuzendutako eraso guztiak, eta lehenik-eta-behin, Elizaren aurkako erasoak, doktrina iraultzaile guztiak —sozialak eta politikoak—, bere horretan, nagusiki eta aldi berean, heresia teologikoak izan behar zutela. Indarrean ziren harreman sozialak erasotzeko beren santutasun kutsua ezeztatu behar zen.

Feudalismoaren aurkako oposizio iraultzailea Erdi Aro osoan agertzen da. Garaiaren arabera mistizismoaren, ageriko heresiaren edo altxamendu armatuaren forma hartzen du.

Friedrich ENGELS: La guerra campesina en Alemania (Alemaniako nekazarien gerra) [1850].

igandea

Engels: « Iraultza garaile ororen ondoren bultzada moral eta intelektual itzel bat gertatu da »

Urriko Iraultza:
Trotsky, Langileen eta Nekazarien Armada Gorriaren sortzailea, Moskuko desfile batean

 

Dühring jaunarentzat indarkeria gaitz absolutu bat da; bere ustez indarkeriaren lehenbiziko egintza erorialdia da, eta bere azalpen osoa jatorrizko bekatuari buruzko auhen bat da —orain arteko historia osoa kutsatu egin duena— [...]

 Bainak indarkeriak ere bertze paper bat du historian, paper iraultzaile bat: Marxen esaldiaren arabera, bertze gizarte berri batez haurdun dagoen gizarte zahar ororen emagina da, bitarteko horri esker mugimendu sozialak bidea zabaldu eta forma politiko hilak hausten ditu; horri guztiari buruz Dühring jaunak ez du tutik ere erraten. Bakarrik hasperenekin eta auhenekin onartzen du indarkeria ere beharrezkoa izan daitekeela esplotazio ekonomikoa deuseztatzeko... zoritxarrez, “indarkeriaren baliabidea erabiltzen duenak —diosku— desmoralizazioan erortzen delako beti”. Eta hori, dakigunean iraultza garaile ororen ondoren bultzada moral eta intelektual itzel bat gertatu dela!

—Friedrich ENGELS: El Anti-Dühring o La Revolución de la Ciencia de E. Dühring (Introducción al estudio del socialismo); Edicions Avant, 1987. Itzulpena: trotskistak.blogspot

osteguna

Engels Ilustrazioari buruz

"Es lebe die Weltrevolution!" (Gora iraultza mundiala!)




ENGELSen HITZAK SOZIALISMO UTOPIKOTIK SOZIALISMO ZIENTIFIKORA LIBURUAN:

Sozialismo modernoa, lehenik-eta-behin, bere edukia dela-eta, batetik, gizarte modernoan
F. Engels
jabeen eta gabetuen artean, kapitalisten eta soldatapeko langileen artean, dauden klaseko antagonismoek, eta bestetik, ekoizpenean agintzen duen anarkiak adimenean duten islaren fruitua da. Baina, bere forma teorikoari dagokionean, sozialismoa XVIII. mendeko ilustratu frantses handiek aldarrikaturiko printzipioen jarraipen garatuago eta kontsekuenteago bezala agertuz hasten da. Teoria berri guztien moduan, sozialismoak, nahiz-eta bere sustraiak gertaera ekonomiko materialetan eduki, jaiotzean, jada bazeuden ideiekin uztartu behar izan zuen.

     Frantzian jazoko zen iraultzarako buruak ilustratu zituzten gizon handiek, jada jarrera irmoki iraultzailea hartu zuten. Ez zuten inongo motako kanpoko autoritaterik onartzen. Erlijioa, naturaren ikuspegia, gizartea, estatu ordena: dena jazartzen zuten kritikarik gupidagabeenera; existitzen zen guztiak bere existentziaren tituluak justifikatu behar zituen arrazoimenaren foruaren aurrean edo existitzen jarraitzeari uko egin. Denari aplikatzen zitzaion neurri bakar bezala arrazoimen pentsalaria. Hegelen arabera, “munduak buruaren gainean biratzen zuen”* garaia zen hura, lehenik, giza buruak eta honen espekulazioz ezarritako printzipioek giza ekintza guztien eta erlazio sozial guztien oinarri moduan obedituak izateko eskubidea aldarrikatzen zutelako, eta gero, zentzurik zabalenean ondorio hauetara egokitzen ez zen errealitatea izatez iraulirik geratzen zelako zimenduetatik amaiera arte. Gizartearen eta Estatuaren iraganeko forma guztiak, ideia tradizional guztiak, ganbaran zokoratuak izan ziren irrazional gisa; hor ere, mundua aurreiritzi hutsez gobernatua izaten utzi zen; iragan guztiak ez zuen errukia eta mespretxua besterik merezi. Soilik orain zuzendu zen goiz-argia arrazoimenaren erreinura; aurrerantzean, sineskeria, bidegabekeria, pribilegioa eta zapalkuntza alboratuak izango ziren betiereko egiagatik, betiereko justiziagatik, naturan oinarrituriko berdintasunagatik eta gizakiaren eskubide alienaezinengatik.

     Gaur badakigu arrazoimenaren erreinu hura idealizaturiko burgesiaren erreinua besterik ez zela, betiereko justizia, justizia burgesean gorpuztu zela; berdintasuna, legearen aurrean dagoen berdintasun burgesera murriztu zela; gizakiaren funtsezko eskubideetako bat bezala jabetza burgesa aldarrikatu zela; eta arrazoimenaren Estatuak, Rousseauren “kontratu sozialak”, errealitatearen lurra zapaldu zuela eta hori bakarrik zapal zezakeela, errepublika demokratiko burges bihurturik. XVIII. mendeko pentsalari handiek, beren aurrekari guztiek bezala, ezin zituzten euren garaiak trazatzen zizkien mugak apurtu.

—Friedrich ENGELS: Sozialismo utopikotik sozialismo zientifikora


"Vive le pouvoir des soviets | Vive l'Internationale Comuniste | Section française d'Odessa"
(Gora sobieten boterea | Gora Internazional Komunista | Odesako adar frantsesa)
к свету, к знанию!

larunbata

"Emakumeak gizarte batean duen emantzipazio maila, emantzipazio orokorraren neurria da"


Friedrich ENGELS:

"Fourier ez da kritiko bat bakarrik; bere izpiritu beti alaiak, garai guztietako satiriko handienetariko bat bihurtzen du. Olatu iraultzailearen beheraldiarekin piztu zen espekulazio kriminala eta urte horietako merkataritza frantsesaren izpiritu zikoitza, maisutasunezko trazu atsegin batekin marrazturik agertzen dira bere idazlanetan. Baina oraindik maisutasun handiagokoa da sexuen arteko erlazioen forma burgesaren eta gizarte burgesean emakumeak duen posizioaren kritikan. Lehenengoa da aldarrikatzen, gizarte batean emakumeak duen emantzipazio maila, emantzipazio orokorraren neurria dela."

—F. Engels: Sozialismo utopikotik sozialismo zientifikora (1880)

osteguna

Engels: "Feudalismoaren zentro nagusia erromatar Eliza katolikoa zen"

Engels
Friedrich Engels:
SOCIALISME
UTOPIQUE
&
SOCIALISME SCIENTIFIQUE

 [...]
Q

uand l'Europe émergea du moyen âge, la bourgeoisie montante; des villes constituait chez elle l'élément révolutionnaire. Cette classe avait conquis dans l'organisation féodale une position reconnue, mais qui, elle-même, était devenue trop étroite pour sa force d'expansion. Le développement de la classe moyenne, de la bourgeoisie, devenait incompatible avec le maintien du système féodal: le système féodal devait donc être détruit.

Or le grand centre international du féodalisme était l'Église catholique romaine. Elle rassemblait toute l'Europe féodale de l'Occident, malgré ses guerres intestines nombreuses, en un grand système politique, opposé aux Grecs schismatiques aussi bien qu'aux pays musulmans. Elle couronnait les institutions féodales de l'auréole d'une consécration divine. Elle avait organisé sa propre hiérarchie sur le modèle féodal et elle avait fini par devenir le seigneur féodal de loin le plus puissant, propriétaire d'un bon tiers au moins des terres du monde catholique. Avant que le féodalisme profane pût être attaqué dans chaque pays avec succès et par le menu, il fallait que son organisation centrale sacrée fût détruite.

Joana III.a Nafarroakoa, kalbinista
De plus, parallèlement à la montée de la bourgeoisie, se produisit le grand essor de la science; de nouveau on cultivait l'astronomie, la mécanique, la physique, l'anatomie et la physiologie. Et la bourgeoisie avait besoin, pour le développement de sa production industrielle, d'une science qui établît les propriétés physiques des objets naturels et les modes d'action des forces de la nature. Or jusque-là, la science n'avait été que l'humble servante de l'Église, qui ne lui avait jamais permis de franchir les limites posées par la foi; c'est la raison pour laquelle elle était tout, sauf une science. Elle s'insurgea contre l'Église; la bourgeoisie, ne pouvant se passer de la science, fut donc contrainte de se joindre au mouvement de révolte.

              Ces remarques, bien qu'intéressant seulement deux des points où la bourgeoisie montante devait fatalement entrer en collision avec la religion établie, suffisent pour démontrer, d'abord que la classe la plus directement intéressée dans la lutte contre les prétentions de l'Église catholique était la bourgeoisie, et ensuite que toute lutte contre le féodalisme devait à l'époque revêtir un déguisement religieux et être dirigée en premier lieu contre l'Église. Mais si les Universités et les marchands des villes lancèrent le cri de guerre, il était certain qu'il trouverait-et il trouva en effet-un puissant écho dans les masses populaires des campagnes, chez les paysans, qui partout devaient durement lutter pour leur existence même contre leurs seigneurs féodaux, tant spirituels que temporels.

La longue lutte de la bourgeoisie contre le féodalisme atteignit son point culminant dans trois grandes batailles décisives.

La première fut ce qu'on appelle la Réforme protestante en Allemagne. Au cri de guerre de Luther contre l'Église, deux insurrections politiques répondirent: d'abord l'insurrection de la petite noblesse dirigée par Franz de Sickingen (1523) puis la grande guerre des Paysans (1525). Toutes les deux furent vaincues, surtout à cause de l'indécision des bourgeois des villes, qui y étaient cependant les plus intéressés; nous ne pouvons examiner ici les causes de cette indécision. Dès ce moment, la lutte dégénéra en une querelle entre les princes locaux et le pouvoir central, et elle eut pour conséquence de rayer pour deux siècles l'Allemagne du nombre des nations européennes jouant un rôle politique. La réforme luthérienne enfanta certes un nouveau credo, mais une religion adaptée aux besoins de la monarchie absolue. Les paysans allemands du Nord- Est ne s'étaient pas plutôt convertis au luthéranisme, que d'hommes libres ils furent ramenés au rang de serfs.

Mais là où Luther échoua, Calvin remporta la victoire. Le dogme calviniste convenait particulièrement bien aux éléments les plus hardis de la bourgeoisie de l'époque. Sa doctrine de la prédestination était l'expression religieuse du fait que, dans le monde commercial de la concurrence, le succès et l'insuccès ne dépendent ni de l'activité, ni de l'habileté de l'homme, mais de circonstances échappant à son contrôle. Succès ou insuccès ne sont pas ceux de qui veut ou de qui dirige: ils tiennent à la grâce de puissances économiques supérieures à l'individu et inconnues de lui. Cela était particulièrement vrai à une époque de révolution économique, alors que de nouveaux centres commerciaux et de nouvelles routes de commerce remplaçaient tous les anciens, que les Indes et l'Amérique étaient ouvertes au monde, et que les articles de foi économiques les plus respectables la valeur de l'or et de l'argent-commençaient à chanceler et à s'écrouler. De plus la constitution de l'Église de Calvin était absolument démocratique et républicaine, et là où le royaume de Dieu était républicains, les royaumes de ce monde pouvaient-ils rester sous la domination de monarques, d'évêques et de seigneurs féodaux ? Tandis que le luthéranisme allemand devenait un instrument docile entre les mains des princes, le calvinisme fonda une République en Hollande et d'actifs partis républicains en Angleterre et, surtout, en Écosse. [...]

ostirala

Engels autoritateari buruz


Iraultza bat, zalantzarik gabe, existitzen den gauzarik autoritarioena da; ekintza horren bitartez populazioaren zati batek bere nahia inposatzen dio beste zatiari fusilak, baionetak eta kanoiak erabiliz, zinez bitarteko autoritarioak; eta alderdi iraultzaileak, alferrik borrokatu izan nahi ez badu, bere nagusitasuna mantendu behar du armek atzerakoiei eragiten dien beldurraren bitartez. [...]

Beraz, bietako bat: edo antiautoritarioek ez dakiten zer dioten, eta kasu horretan nahasmena sortzen dabiltza; edo badakite, eta kasu honetan proletalgoaren mugimendua traizionatzen dute. Batean zein bestean, erreakzioari mesede egiten diote.

Friedrich ENGELS, De la autoridad (Autoritateari buruz) 1872-1873

Marx eta Engelsen erretratuak alarde batean